# taz.de -- Belgesel: „Size bir park yapacağım“
> Leyla İmret, Şırnak'ın Cizre ilçesine kayyım atanana dek Türkiye'nin
> seçilmiş en genç belediye başkanlarından biriydi. „Dil Leyla“ filmi onun
> hikayesini ve mücadelesini anlatıyor.
(IMG) Bild: „Başkanım artık tankların gelmesini istemiyoruz.“
„Çocuklar böyle hatıraları unutmazlar. Bir tank bana doğru geldi, hemen bir
evin kapısına koştum. Yerde yatan o kadar çok ölü insan vardı ki… Her yer
kan kokuyordu…“ Konuşan ses yaşananları oldukça sakin ve net kelimelerle
anlatıyor. Ardından görüntü sallanıyor ve kesiliyor. Ses Leyla İmret´e ait.
Bundan sonra gelen görüntüler yirmi yıl öncesinde İmret´in hafızasına
yerleşen olaylarla ilgili.
Yıl 1993, yer Türkiye´nin güneydoğusundaki Şırnak'ın Cizre ilçesi.
Görüntüler, 1990'larda Türk ordusu ile PKK arasında pek çok insanın
yaşamına mal olan çatışmayı tüm çıplaklığı ile yeniden gözler önüne
seriyor. Sokaklar şarkı söyleyen ve dans eden insanlarla dolu. Nevruz günü:
Kürtlerin yeni yıl şenliği.
Kalabalık aniden polis araçları tarafından dağıtılıyor. Polislerden
bazıları panzerleriyle agresif manevralar yapıyorlar, diğerleri
tabancalarını silahsız halka doğrultuyor. Üniformalılar çocukları ve
yetişkinleri kovalıyorlar, vuruyorlar, kimilerini yakalıyorlar, araçlara
tıkıyorlar ve götürüyorlar. Ekrandaki görüntü sallanmaya başlıyor ve
sonunda kayboluyor.
## 20 yıl sonra Leyla İmret Belediye başkanı…
Görüntüler Aslı Özarslan´ın 2015 kışında Cizre´de çektiği „Dil Leyla“
belgeselinden. Birazdan ilçede yaşayanların Nevruz'unu kutlayacak.
Ortamdaki hava rahat. İmret oldukça popüler. Kürtler onunla birlikte
fotoğraf çektiriyorlar. Leyla İmret 2014 yerel seçimlerinde BDP'nin adayı
olarak Şırnak'ın Cizre ilçesinde oyların % 83´ünü aldı. Türkiye´nin en genç
yaşta seçilen belediye başkanları arasına girdi.
İmret 25 yaşına kadar Bremen yakınlarındaki teyzesiyle birlikte yaşar.
Günün birinde aile hikayesine dair daha fazla şey bilmek isteyen Leyla
İmret, babasının Cizre´nin dışında da tanınan üst düzey bir PKK yöneticisi
olduğunu ve 90'larda bir çatışma esnasında öldürüldüğünü öğrenir. İmret'in
annesi tutuklanır ve işkence görür. Leyla İmret 4 yaşında Almanya´ya
götürülür. Yaşanan olaydan ancak 21 yıl sonra annesiyle yeniden buluşur,
birlikte Cizre´de babasının mezarını ziyaret ederler. „Birden bire kendimi
ona yeniden yakın hissettim. Vatanımda olduğumu biliyordum. Ardından artık
buradan gitmek istemedim“ diyor İmret, yumuşak sesiyle.
Kamera, Kürt dağlarının üzerinde neredeyse hareketsiz duran bulut
yığınlarına doğru yöneliyor.
Sakin Leyla, cesur Leyla. Halkına demokrasi ve özgürlük konusunda yardım
etmek isteyen Leyla. Babası gibi savaş yoluyla değil, yasal ve demokratik
yollarla yapmak istiyor bunu. Oyun bahçeleri inşa etmek, yeni ağaçlar
dikmek istiyor. Kamera onu şehrin kenarındaki caddeler boyunca izliyor,
çocuklar onu takip ediyor, altın renginde güneş ufka doğru ilerliyor. „Size
bir park yapacağım“ diye söz veriyor çocuklara. Çocuklardan biri
cevaplıyor; „Başkanım artık tankların gelmesini istemiyoruz.“
## „Tanklar artık size saldırmayacak“
„Hayır“ diye cevaplıyor İmret, „Tanklar artık size saldırmayacak.“ Gündelik
hayattan sahnelerle devam ediyor belgesel. Cadde kenarında oynayan
çocuklar, futbol topunu ayakları arasında ileriye attıklarında toz
bulutları kalıyor.
Mart 2015´te PKK ile Türk ordusu arasındaki çatışmasızlık süreci resmen
sona erdi. Güneydoğu gittikçe huzursuzlaştı. Parlamento seçimlerinden
birkaç gün önce iki HDP mitinginde bombalar patladı. Yine de herkes HDP´ye
oy vermek için sandıklara gitti, bombalı saldırılarda yaralananlar bile…
Belgeselde İmret, 7 Haziran´da seçim günü HDP´den partili arkadaşları ile
bir masada oturuyor. Seçimlerde hile yapılması ihtimali üzerine
konuşuluyor; „Yeterince seçim gözlemcisi yok. Bu ülkede adil demokratik
seçimler yok, öyle olsa bürolarımıza saldırılmazdı“ diyor biri.
Kürt halkı yoğun baskı altında tutuluyor. Yönetmen Özarslan, İmret´i Kürt
özgürlük hareketinin kahramanı olarak göstermekten kaçınıyor. Daha çok
kamuoyu önündeki güçlü bir umut taşıyıcısı olarak İmret´in özel anlarındaki
hassas tarafını gösteriyor. Örneğin annesi belediye başkanı adayı olmasını
istemiyor. Bunun çok tehlikeli olduğunu dile getiriyor. Annesi oturma
odasının zemininde oturup, nar tanelerini kabuğundan ayıklamaya çalışırken
„Eskiden insanlar sadece öldürülmez, ortadan kaybedilirlerdi. Götürülür ve
işkenceden geçirilirlerdi“ ifadelerini kullanıyor.
## Yardım çağrısı duyulmuyor
„Türkiye´de Kürt siyaseti yapmak zor“ diyor İmret „Siyasetçi olarak
vurulabilirsiniz. Ama hiçbir zaman vazgeçmeyeceğim. Halkım için bir şeyler
yapma şansına sahibim.“ Kamera yeniden Cizre´den görüntüler veriyor.
Bombalanmış evler, isyan eden anneler. Her taraf toz duman olmuş.
Görüntüler Halep´i andırıyor. Çalışma ve yaşam alanları ortadan
kaldırılmış. Tek yardım sivil toplum kuruluşlarından geliyor.
„Çok kızgınım. Halkım için, Cizre için sorumlu hissediyorum, ama çaresizim“
sözleriyle dile getiriyor İmret rahatsızlığını. Aralık 2015´de ilçede bir
kez daha „sokağa çıkma yasağı“ ilan edildi. Bu kez Cizre, daha sert bir
biçimde bombalandı. Dış dünya ile irtibat tümüyle koptu. Film karesi
tümüyle simsiyah. Evden ayrılmak hayati tehlike içeriyor. Elektrikler
kesik, sular akmıyor, internet yok. Evlerinden ekmek ve su almak için çıkan
genç ve yaşlı insanlar sokak ortasında vuruluyor. Dünya görmezden geliyor,
orada sıkıştırılmış insanlara kimse yardım etmiyor.
Bir grup insan orada bir evin bodrumunda güvenli bir yer bulmuş. Telaş
içinde, telefonlarında kalan son şarj ile yardım bulmaya çalışıyorlar. Bu
aramalar kayıt altına alınıyor ve HDP tarafından bir video şeklinde
yayınlanıyor. Yardım çağrısı duyulmuyor, çünkü kapıları kapatılmış kente
kimse giremiyor. İnsanlar bodrumlarda canlı canlı yakılıyorlar. İmret,
ancak 85 gün sonra yönetmen Özarslan´a ulaşabiliyor. Yaşanan yıkımı
anlatıyor. Bunun ardından TBMM önüne giden İmret, „300 kişi öldü. Bir
katliamdı“ sözleriyle yaşanan kıyımı anlatıyor.
Bu döneme ait film ve fotoğraf kayıtları bulunuyor. Halktan, gazetecilerden
ve insan hakları örgütlerinden gelenler oluyor. Kayıtlar çok önemli. Sadece
medyayı durum hakkında bilgilendirmek için değil, aynı zamanda Erdoğan
rejimine karşı Haziran 2016´da savaş suçu ve insanlığa karşı suçtan
şikayette bulunan insan hakları avukatları için kanıt niteliği taşıyor.
11 Eylül 2016'da Cizre'ye kayyım atanmasının ardından gözaltına alınan
İmret sonrasında serbest bırakıldı. Yine de hakkındaki karar açıklanana
kadar Türkiye´den ayrılması yasak. Eğer suçlu bulunursa, 10 yıla kadar
hapsi isteniyor. İşte bu, Türkiye´de siyaset yapmaya çalışan Kürt bir kadın
politikacının hayatı.
Aslı Özarslan'ın yönettiği „Dil Leyla“ filmi, Berlin'de çeşitli sinemalarda
önümüzdeki günlerde gösterime girecek.
20 Apr 2017
## AUTOREN
(DIR) Ariana Dongus
## TAGS
(DIR) taz.gazete
(DIR) taz.gazete
(DIR) Kültür
(DIR) taz.gazete
(DIR) Kurden
## ARTIKEL ZUM THEMA