1223
STENCIL 1: BEGINNEN MET LINUX

Dit stencil geeft een handleiding bij het geven van een introductie tot 
het besturingssysteem Linux. De mate van gedetailleerdheid wordt bepaald 
door de begeleider (eigen kennis en leeftijd/kennis bezoeker). Dit stencil 
geeft slechts een stappenplan, verdere uitdieping is aan de begeleider.

In dit stencil ga ik er van uit dat de bezoeker bekend is met wat we op de 
PCW kunnen doen. Dit stencil gaat alleen in op Linux-gerelateerde 
activiteiten. De andere activiteiten (zoals Hardware) zullen de komende 
tijd nog voorzien moeten worden van een dergelijk stencil. Dit is aan de 
activiteit-trekkers van de betreffende projecten.


1. Checken: Weet de bezoeker wat de PCW is, hoe we te werk gaan?

2. Uitleggen wat Linux is

	Hierbij leggen we de nadruk op de kracht van Linux en maken we 
	geen andere systemen zwart. Dus niet teveel afgeven op andere 
	Operating Systems. Laat in de uitleg de volgende punten naar 
	voren komen:

		- Linux is vrij.
		- Linux is goedkoop in aanschaf/onderhoud (vaak gratis).
		- Linux is stabiel.
		- Linux is multi-user, multi-tasking.
		- Linux is overal te gebruiken (van MP3 speler tot 
		  mainframe en zelfs in de ruimtevaart).


3. Een beeld geven van Open Source

	Laat naar voren komen dat de broncode (leg uit) gratis beschikbaar 
	is en probeer weer te geven waarom dat belangrijk is. Leg uit dat 
	er wereldwijd honderdduizenden programmeurs aan projecten werken, 
	vaak belangeloos.


4. De werking van Linux (meer praktisch, achter de computer)

	Laat de volgende zaken aan bod komen:

		- Inloggen (gup, guppie)
		
		- Tekstmode console versus X Window System
			- Geef aan dat X krachtig is, maar dat bijna alles
			  ook in console te doen is en als je handig bent
			  zelfs sneller.

		- Werken met X Window System
			- Laat wat programma's zien, zoals The GIMP, 
			  OpenOffice.org etc., laat de bezoeker vooral
			  zelf ervaren hoe het werkt.
		
		- Werken met console (tekstmode)
			- Laat zien dat je met meerdere gebruikers
			  tegelijk kunt inloggen en programma's draaien.
			- Leg uit dat er 'gewone gebruikers' zijn en dat
			  er een root-gebruiker is. Vertel ook waarom er
			  niet ingelogd moet worden als root als dat niet
			  strict noodzakelijk is.
			- Leg uit wat een 'shell' is (bash).
			- Laat de bezoeker een mailtje sturen (via 'mail'
			  of als het geinstalleerd is met 'pine') naar
			  je eigen account op de Linux-machine.
			- Laat de werking van de bestandsstructuur zien;
			  ga in op het begrip 'home-directory's', laat
			  zien dat een gebruiker niet de bestanden van de
			  andere gebruiker kan inzien of bewerken.
			- Leg de werking van de basiscommando's uit:
				- ls
				- cd
				- mkdir
				- rmdir
				- cp
				- rm
				- mv
			- Laat zien wat verborgen bestanden zijn.
		
		- Laat zien dat de console (tekstmode) ook via X 
		  bereikbaar is door programma's als Gnome Terminal,
		  Konsole en xterm.

		- Netwerken
			- Leg uit dat alle Linux machines onderdeel
			  kunnen zijn van een netwerk. Maak via telnet
			  of ssh contact met andere netwerkcomputers.
			- Maak contact met een server in het interne
			  netwerk en leg uit wat je doet.
			- Laat zien hoe het netwerk fysiek in elkaar
			  zit (bekabeling). Dit vergroot het begrip.
		
		- Internet (als beschikbaar)
			- Leg kort uit wat Internet is (enorm wereldwijd
			  netwerk van miljoenen computers). Leg uit dat
			  het Internet niet per definitie het WWW is.
			- Maak contact met een Internetcomputer via
			  www, ssh, ftp, gopher, etc.
			- Maak het nut van Linux duidelijk binnen het
			  Internet. De rol als server systeem en de rol
			  als desktop systeem.


5. En nu verder...

	Het is afhankelijk van de wensen van de bezoeker hoe het verhaal
	nu verder gaat. Zet de mogelijkheden op een rijtje en geef aan dat
	voor alle activiteiten een bepaalde zelfstandigheid verwacht 
	wordt.

		- Dieper ingaan op Linux-gebruik (grote interesse vereist)
		- Websites bouwen (laagdrempelig, in Moz.Composer of HTML)
		- Programmeren in shellscript (grote interesse vereist,
		  vooral concentratievermogen)
		- Programmeren in Python, Java of C/C++ (grote interesse
		  vereist, zeer groot concentratievermogen)
		- Netwerken opzetten met Linux (lang traject)
		- Systeemonderzoek (dit kan alleen met serieuze bezoekers
		  die er het nut van inzien); dit is de voorloper van het
		  hackproject.

	De bezoeker kan ook beslissen dat het toch niks voor hem of haar 
	is. In dit geval is het weinig zinvol om verder te gaan en kun je
	de bezoeker adviseren eens op een andere afdeling te kijken.


Roeland Kok
Begeleider PCW
Maart 2003

0